Κωδικός έργου Τ2ΕΔΚ-02974
Σκοπός του προτεινόμενου έργου ήταν ο πλήρης χαρακτηρισμός του ρόλου του αβιοτικού και του μικροβιακού terroir της οινοπαραγωγικής ζώνης Δράμας με στόχο την παραγωγή οίνων υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας από τις κυριότερες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου που καλλιεργούνται στην περιοχή. Μελετήθηκαν οι λευκές ποικιλίες Sauvignon Blanc και Ασύρτικο και οι ερυθρές Αγιωργίτικο, Cabernet Sauvignon και Merlot.
Στα πλαίσια του έργου έγινε σχεδίαση και υλοποίηση γεωγραφικής βάσης δεδομένων (ΓΒΔ) περιβαλλοντικών παραμέτρων με καθοριστική επίδραση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του οίνου, ολιστική αξιολόγηση του φυσικού (αβιοτικού) και του μικροβιακού terroir και την επίδρασή του στη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών των σταφυλιών και των οίνων. Εγκαταστάθηκαν δίκτυα παρακολούθησης και καταγραφής μέσο- και μίκρο-κλιματικών παραμέτρων για τον υπολογισμό βιοκλιματικών δεικτών με σημασία για την αμπελουργία και πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός του προκαρυωτικού και ευκαρυωτικού μικροβιώματος της αμπέλου. Τέλος έγινε επαλήθευση των αποτελεσμάτων με μέτρηση οικοφυσιολογικών και φαινολογικών παραμέτρων της αμπέλου καθώς και παρακολούθηση κατά την περίοδο ωρίμανσης των κυριότερων ποιοτικών δεικτών στα σταφύλια. Για κάθε πειραματικό αμπελώνα έγιναν μικροοινοποιήσεις με στόχο τον χαρακτηρισμό του αναλυτικού και οργανοληπτικού προφίλ και των αντιοξειδωτικών και αντικαρκινικών ιδιοτήτων των παραγόμενων οίνων. Παράλληλα έγινε καταγραφή του μικροβιώματος κατά την πορεία της οινοποίησης με τη χρήση μεθόδων μαζικής αλληλούχισης και εντοπισμός των κυρίαρχων μικροοργανισμών και της μεταβολικής τους ικανότητας στις οινοποιήσεις ανά ποικιλία και ανά μονάδα terroir, με στόχο την απομόνωση, την ταυτοποίηση και την οινολογική αξιολόγηση αυτόχθονων ζυμομυκήτων και μηλογαλακτικών βακτηρίων από τις τοπικές ποικιλίες και ζώνες για τον εντοπισμό μικροοργανισμών του ενδογενούς μικροβιώματος που ενισχύουν τα ποιοτικά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τοπικών οίνων.
The aim of the proposed project is to fully characterize the role of the abiotic and microbial terroir of the Drama wine-growing zone for the main wine grape varieties cultivated in the region with the aim of producing high quality and value-added wines from the white varieties Sauvignon blanc and Assyrtiko and the red Agiorgitiko, Cabernet Sauvignon and Merlot. For this purpose, a multidisciplinary approach will be implemented at two stages: a) the design and implementation of a geographic database of environmental parameters with a decisive influence on the quality characteristics of the wine, such as relief parameters (slope, orientation), soil parameters (soil type, depth, organic matter, calcium carbonate, nutrients), climatic parameters (temperature, rainfall, sunshine) leading to the definition of the terroir units (ΜΤ), and (b) the selection of a pilot vineyard by variety with a view towards an holistic evaluation of the natural (abiotic) and microbial terroir and its effect on the formation of the local characteristics of grapes and wines. The evaluation of the abiotic environment in the ΜΤ will be achieved by installing monitoring and recording networks of meso- and micro-climatic parameters for the calculation of bioclimatic indicators relevant for viticulture (such as Winkler index, Huglin Index, Night Temperature Index) and by a soil study with soil pits, detailed soil analysis and isotopic analysis to assess soil qualities for viticulture (depth, water capacity, fertility). The vine microbiome (prokaryotic and eukaryotic) in the MΤ will be determined in leaves and berries using amplicon sequencing approaches to identify micro-organisms with a potential role in vine growth characteristics and grape maturation. Ground truth evaluation will be achieved by measuring ecophysiological and phenological parameters (water relations, photosynthetic parameters, microclimate, growth, dates of major developmental stages, yield) as well as monitoring during the maturation period of the main quality indicators on the grapes to assess their oenological potential. A butch of grapes from each pilot vineyard will be vinified under similar conditions to characterize the analytical and organoleptic profile and the antioxidant and anti-cancer properties of the produced wines. At the same time, the vinification microbiome will be recorded along the vinification process using amplicon sequencing approaches pointing to the microorganisms dominating during the vinification process while metagenomic analysis will provide insights in their metabolic capacity per variety and ΜΤ. Finally, based on the analysis of the vine and vinification microbiome analysis, indigenous yeasts and malolactic bacteria from local varieties and zones will be isolated, identified and oenologically evaluated in order to identify microorganisms from the indigenous microbiome with a potential to enhance the quality of local wines. Data mining methodologies with statistical analysis and computational intelligence will be used to analyze the data of all the above stages for the rating and classification of the parameters that have the most significant impact on the quality characteristics of the wines of the Drama area. The findings of this holistic study will be exploited to optimize the wine products of Drama through changes and adaptations of grape growing and winemaking, the production of new products, the valorization of the individual characteristics per sub-area and the extension of viticulture to new areas.
Funding
